حضرت صادق در روایتی آورده که از ناسپاس ترین اندام بدن انسان زبان است.
سفارش امام صادق(علیه السلام) به عبدالله بن جندب این است که، شبها کم بخواب و روزها کم حرف بزن.
حضرت در ادامه، کلامی را به این مضمون از مادر حضرت سلیمان(علیه السلام) خطاب به فرزندش نقل میکند که، خوابیدن زیاد، روزی که محتاج به چیزی هستی که کسب نکردهای تو را فقیر میکند؛ یعنی روزی میآید که تو به اعمالت احتیاج داری اما به دلیل خوابیدن زیاد آن اعمال را انجام ندادهای و فقیر شدهای و دستت خالی است. اگر انگیزه انسان از خوابیدن رفع خستگی و تجدید قوانباشد، کار عاقلانهای انجام نداده است؛ زیرا این کار به منزله تلف کردن بیهوده بخشی از عمر است. انسانی که خواهان عمری طولانی است، با خوابیدن زیاد در واقع بخشی از زندگی اش را تعطیل میکند.
عادت زشت دیگر، پرگویی است. کسانی که بی جهت به پر حرفی عادت کرده اند، به آسانی نمیتوانند خودشان را کنترل کنند؛ زیرا سکوت کردن برای آنها به منزله زندانی شدن است!
امام صادق(علیه السلام) میفرماید:
«در بین اندامهای بدن انسان هیچ کدام ناسپاس تر از چشم و زبان نیستند.»
انسان به هر عضوی از اعضای بدن خود خدمت کند، متقابلا آن عضو هم خدمتی برای او انجام میدهد. اما چشم و زبان این گونه نیستند؛ یعنی ما هر قدر بیش تر به این اعضا خدمت کنیم، آنها کم تر به ما خدمت خواهند کرد. چشمی که بسیاری از اوقات خواب است، چگونه میتواند به ما خدمت کند؟ زبانی که زیاد حرف میزند و انسان برای این کار انرژی زیادی مصرف میکند، چه خدمتی برای ما انجام میدهد؟ البته، اگر این کار نفعی برای ما داشته باشد، مثلا از زبان در انجام عبادت، وظیفه، موعظه و... استفاده کنیم، نه تنها کار بیهودهای انجام نداده ایم، بلکه بهترین بهره را از آن برده ایم.